Kruisbessen bereiden dan moet je vooral in de zoete recepten denken, maar zeker niet alleen in de richting van desserts.

De vrucht is ook bekend onder de naam stekelbes, en is tegenwoordig lang niet zo goed te verkrijgen als enkele tientallen jaren terug.

In de jaren zestig en zeventig kon je de kruisbes overal nog kopen, en de meeste moestuinen hadden we één of meerdere struiken. Maar niet iedereen zal deze bes prettig vinden om te eten.

De stekelbes, vandaar ook deze naam, komt van een stuik met veel stekels, en bevat zelf veel haren op de buitenkant. Niet iedereen zal dit prettig vinden om te eten.

Daarentegen, als de bes goed rijp is, is de smaak iets bijzonders en lekker zoet. Vandaar ook dat de bessen veelal in zoete gerechten worden gebruikt.

Voedingswaarde

100 gram kruisbessen bevatten ongeveer:

Energie 61 Kcal
Vet 0 gram, waarvan verzadigd 0 gram
Koolhydraten 11,2 gram, waarvan 11,2 gram suikers
Vezels 3 gram
Eiwit 1,1 gram

Kruisbessen kopen

Bij de betere supermarkt en de groenteboer kun je tegenwoordig kruisbessen kopen. Maar alleen in het seizoen, en dat duurt niet echt lang.

Het seizoen loopt van eind juni tot aan augustus. Nederlandse kruisbessen zijn te koop in juli en augustus.

Waar je wel goed op moet letten is het bewaren, want kruisbessen zijn erg kwetsbaar en schimmelen ook erg snel.

Dat komt vooral doordat de bessen licht beschadigd zijn bij de aankoop, en bij het verkeerd bewaren snel in kwaliteit achteruit gaan.

Koop daarom alleen stekelbessen die stevig zijn en er vers uitzien.

Bewaren doe je de vruchten vanzelfsprekend in de koelkast, en niet in de groentelade. Leg de bessen op de onderste plank, en bij voorkeur in het kartonnen bakje waarin ze vaak verkocht worden. Doe ze anders in een schaaltje.

Was de bessen pas als je ze gaat gebruiken, maar was ze vooral niet en leg de bessen dan in de koelkast. Eventueel vocht kan er toeleiden dat de kwaliteit achteruit gaat en de bessen gaan schimmelen.

Verse kruisbessen kun je in de koelkast 1 tot 2 weken bewaren, maar controleer regelmatig en haal vieze bessen weg.

Kruisbessen kunnen overigens ook ingevroren worden, en zijn dan ongeveer 3 maanden houdbaar.

Kruisbessen schoonmaken

Kruisbessen hebben altijd bovenaan een soort kroontje, en als je dit met de kruisbes in de mond doet, dan is dat kroontje niet lekker. Velen vergelijken het met een stukje karton in de mond.

Met de vingers kun je het kroontje er simpel vanaf draaien, of anders met een mesje.

Soms zit aan de kant waar de bes aan de plant vast heeft gezeten nog een stukje steel, dat snij je er met een mesje af.

Verder hoef je de bessen alleen maar te wassen. Voor de rest laten we de kruisbessen normaliter heel.

Bereiden

Als kruisbessen ruiper zijn worden de bessen vaak wat roder en zoeter. Kijk dan uit met de hoeveelheid suiker die je gebruikt.

Kruisbessenchutney

Kruisbessenchutney is een sorot marmelade die je goed als bijgerecht kunt eten bij rood vlees.

Ingrediënten

2 Eetlepels kokosolie
2 Kleine rode uien
300 Gram kruisbessen
4 Ontpitte Dadels
120 Milliliter Appelazijn
1 Theelepel Kaneelpoeder
0,5 Theelepel Gemberpoeder
0,5 Theelepel Gemalen korianderzaad
0,25 Theelepel Zout

Bereiding

Maak de rode uien schoon en snipper deze.
Maak de kruisbessen schoon en was de bessen.

De kokosolie in een steelpan verhitten en hier de helft van de rode uien bakken. 5 Minuten totdat de uien glazig zijn.
Voeg dan de rest van de ingrediënten toe en laat de chutney ongeveer 45 minuten zachtjes koken, totdat het wat ingedikt is. Wel af en toe roeren.
De chutney kun je in glazen potten nog 4 tot 6 weken in de koelkast bewaren, wel eerst goed laten afkoelen en goed afsluiten.

Hangop met kruisbessen

Net als kruisbessen, is ook hangop een gerecht dat tegenwoordig een beetje in vergetenheid is geraakt.

Ingrediënten

1 Liter Volle yoghurt
250 Gram Kruisbessen
Flesje Vlierbloesemsiroop

Bereiding

Hang een vergiet in een pan, en maak een oude theedoek nat. Wring vervolgens de theedoek uit.
Leg de doek in het vergiet.

Giet nu het hele pak yoghurt op de doek in het vergiet.
Laat dit een nacht uitlekken, bij voorkeur natuurlijk in de koelkast. Daardoor wordt het vocht van de dikkere yoghurt gescheiden, dit is de hangop.
De kruisbessen schoonmaken en goed wassen.

Op vier borden de hangop scheppen.
Leg in het midden de schoon gemaakte kruisbessen, en giet er een behoorlijke scheut vlierbloesemsiroop over.

Kruisbessenbrandewijn

Neem vooral rijpe kruisbessen, en als deze een kleurtje hebben lijkt het mooier.

Ingrediënten

500 Gram Kruisbessen
Brandewijn
Suiker naar smaak

Bereiding

Kruisbessen schoonmaken en wassen. Vervolgens met wat keukenpapier droog deppen.
Snij de kruisbessen vervolgens doormidden, en doe de bessen in een glazen pot die je met een deksel kunt afsluiten. Doe er naar smaak suiker bij.
Giet de brandewijn in de , totdat de kruisbessen helemaal onder de brandwijn staan. Minimaal een centimeter boven de bessen.

Dit laten we zo 2 tot 3 maanden staan. Hoe langer hoe beter. Wel iedere dag even goed omschudden.
Na een paar weken kun je het proeven.

Tips en tricks

Er zijn verschillende soorten kruisbessen. Wat kleur betreft een groene, rode, en paarse. Wat smaak betreft is er nagenoeg geen verschil.

Raak kruisbessen zo min mogelijk aan, door het teveel aanraken kunnen de vruchten beschadigd raken en schimmelen of rotten.
Jam kun je het beste maken van nog niet helemaal rijpe kruisbessen.